El naval gallego ha perdido en dos años 65 empresas y 12.000 empleos
Los sindicatos preparan una huelga a escala estatal a la espera de la reunión del lunes
Dos años sin tax lease han barrido del mercado
los astilleros gallegos, condenados a una lenta agonía que ha ido
dejando muchos cadáveres por el camino. En total se han cerrado 65
empresas auxiliares y se han esfumado 12.000 de los 16.000 empleos
directos con que contaba el sector, que se traducen en más de 50.000
indirectos. El secretario general de Asime, Enrique Mallón, recuerda que
muchas de las 300 firmas que aún quedan están al límite de su
resistencia, recurriendo a expedientes de regulación cuando no a
concursos de acreedores.
La losa que supone una posible resolución
negativa del tax lease mantiene las carteras de pedidos de los
astilleros en mínimos o completamente vacías. Es el caso de Barreras y
Vulcano, que, tras superar sus respectivas suspensiones de pagos, siguen
con las gradas vacías, el primero pendiente de que se concrete su
operación con Pemex y el segundo, de encontrar armador para el casco del
ferri que se adjudicó en Sevilla. También es el caso de Freire,
Factoría Naval de Marín y Valiña.
Enrique Mallón denuncia que los lobbies, «o mejor dicho los lobos
marítimos europeos, han campado a sus anchas por los pasillos de
Bruselas». Pide a Almunia que dimita «antes de convertirse en
enterrador».
El presidente de la Xunta reiteró ayer su petición de «máxima unidade», máximos argumentos y máxima presión para evitar lo que considera una decisión «incoherente e discriminatoria» por parte de Almunia con el naval.
La Federación de Industria de CC.?OO. puso ayer
por escrito los mandamientos que, a su juicio, tiene que cumplir la cita
del lunes en Madrid con José Manuel Soria como anfitrión. El primero,
prescindir de partidismos, localismos y personalismos. Subraya que
apostar por el naval es «rentable» y que no puede desperdiciarse el
know-how acumulado a lo largo de 120 años.
Ante la «preocupante situación de lo que está en
juego», los sindicatos preparan un calendario de movilizaciones que
puede incluir una huelga estatal.
730 días de lunes al sol esperando la resolución del expediente del «tax lease»
El 29 de junio es una fecha tristemente señalada
para el sector naval español. Fue ese día del año 2011 cuando, tras la
denuncia formulada por Holanda, se suprimieron las bonificaciones
fiscales a la construcción, el tax lease. Se cumplían ayer, pues, 730
días de lunes al sol para miles de trabajadores, dos anni
horribiles a los que están deseando dar carpetazo. Por eso, también
están dispuestos a «ir donde haga falta y a movilizarse hasta que el
cuerpo aguante» para evitar que el próximo 17 de julio «Almunia firme el
certificado de defunción del sector».
Manuel López, Emilio Pérez, José Antonio Fernández y Antonio Fernández, Sesé,
ponen cara a un problema que abrió la llegada de la crisis en el 2009,
el año más dulce del naval gallego, con los astilleros a reventar de
carga de trabajo, y que está barriendo el tax lease.
Manuel López es mecánico naval en Barreras,
de cuya plantilla forma parte desde 1997. Cuando llegó tenía más de 350
compañeros, de los que hoy apenas quedan 111. El último barco que
construyeron, un flotel, lo entregaron en junio del 2011. Desde
entonces, la nada. Sobrevivir gracias a un expediente de regulación de
empleo, ya agotado para la mayoría. «Lo de Almunia ha sido un jarro de
agua fría después de dos años de espera inútil. El daño para algunos es
ya irreparable», dice. No quiere ni pensar que la resolución termine
siendo negativa y se aferra a la esperanza: «Confío en que no haya
devolución».
Emilio Pérez entró a trabajar en Freire en 1980,
donde es responsable de prevención, aunque al sector había llegado seis
años antes de la mano de una auxiliar. «Éramos más de 400 en plantilla;
ahora somos 63 y la mitad en regulación». El futuro inmediato lo ve
igual de negro que el resto. «El 31 de agosto remata el ERE, pero habrá
que renovarlo porque en la primera quincena de julio entregamos el
oceanográfico que hemos construido para Inglaterra», dice. En el mejor
de los casos, y si se cierra la operación del buque escuela que
Indonesia acaba de adjudicar a Freire, no se empezaría a cortar chapa
hasta el 2014.
Buque de apoyo
José Antonio Fernández se incorporó a la
plantilla de Metalships como mecánico hace 15 años. Entonces eran 150:
ahora no pasan del centenar. Tiene la suerte de estar trabajando porque
su empresa es una de las contadas que han sido capaces de contratar un
buque de apoyo a plataformas sin tax lease. «Tenemos trabajo para un
año, si no nos asfixiamos antes», dice. Igual que sus colegas, está
seguro de que si Bruselas obliga a devolver las ayudas será el final.
«El sol nos mata y Almunia también», ironiza.
Antonio Fernández, Sesé, es el más crítico
tanto con el comisario de la Competencia como con el PP. «Hay que ser
burro para tardar dos años en preparar un documento, que en el caso de
otros países se tardó dos semanas en hacer», dice en relación con el
primero, al que lanza otra andanada: «Que me hunda un fulano de Holanda,
bueno, pero uno que se dice español...». En cuanto al PP, le recuerda
que se comprometió a arreglar el problema en 15 días.
Sesé empezó a trabajar en Vulcano en 1980,
cuando sumaba una plantilla de 700 trabajadores, de los que hoy apenas
quedan 108. Algunos en ERE, la mayoría realizan labores de mantenimiento
«porque la carga de trabajo es cero».
Señor Alumnia, recapacite
Galicia está sorprendida e
preocupada pola mensaxe que lanzou o comisario da Competencia, o español
Joaquín Almunia. Está sorprendida porque a Comisión Europea non está
sendo xusta co sector naval galego e español. Está preocupada por unha
ameaza que deixa en vilo, e ao borde dun precipicio, ás miles de
familias e traballadores que dependen del. Sorpresa e preocupación que
teñen a súa orixe no 2011, cando a CE, tras unha denuncia a España por
parte dunha asociación de estaleiros holandeses, iniciou o procedemento
de investigación do réxime do tax lease, o sistema de bonificacións fiscais que se aplica en España e o resto de Europa para a contratación de barcos.
A apertura dese expediente por
parte da CE provocou no noso sector naval dous anos de parálise, ao non
poder disfrutar dun sistema de financiamento como o que si tiñan os seus
competidores europeos. E agora, cun novo sistema xa aprobado, co
impulso da Xunta de Galicia en colaboración cos propios estaleiros e
Pymar, o comisario Almunia anuncia que pensa propoñer a devolución das
axudas percibidas polo sector naval español desde o ano 2005 en diante.
Unha mensaxe que, de materializarse, abocaría á ruína a todo un sector.
O trato que se lle quere dar a
España non está a ser xusto porque na resolución de expedientes
anteriores, como no caso de Francia, non se obrigou á devolución das
axudas. Os estaleiros españois, xunto cos armadores, investidores e
entidades financeiras, actuaron de acordo ao marco xurídico que estaba
vixente. Se no caso de Francia a CE aceptou a existencia de confianza
lexítima e seguridade xurídica, non parece haber ningún argumento que
non permita aplicar os mesmos principios no caso de España.
Non parece razoable dar un trato
discriminatorio e levar ao abismo a un sector que ten amosado un esforzo
inigualable, unha fortaleza e capacidade crecente dentro e fóra das
nosas fronteiras, que exporta o 90 % da súa produción, con grandes
profesionais, tecnoloxía punteira e un importante know how. O
sector naval ten unha forte tradición no noso país e un futuro sempre
que, claro, unha decisión errada non o trunque agora. Son preto de
87.000 postos de traballo en España, 19 estaleiros privados e toda unha
industria auxiliar os que están agora en risco, nas mans do comisario
Almunia, por moito que argumente que serán os armadores e os
investidores os que terán que devolver as axudas.
Por todo isto, reclamámoslle a
Almunia que recapacite, que sexa xusto con Galicia e con España e
reconsidere a súa proposta. Xa non porque se trate do seu país -é certo
que formalmente non está no seu posto para representar a España-, senón
porque a súa decisión tería repercusións negativas sobre o resto dos
estados. A mensaxe que se lles envía a investidores e armadores
internacionais, se agora os que asinaron contratos cos nosos estaleiros
teñen que devolver as axudas, é que non poden confiar nas empresas
europeas ao non ter garantía de seguridade xurídica. A UE non a creamos
para poñerse trabas a si mesma. Os próximos días son decisivos. A Xunta
está a traballar para unir esforzos cos axentes económicos e sociais,
forzas políticas, con Pymar e co resto de Administracións afectadas na
defensa dun sector que merece ter a oportunidade de competir en
igualdade de condicións que as do resto dos países europeos.
¿Axuda ilegal ou política fiscal?
Como funciona o «tax lease»?
É unha operación financeira a
catro bandas na que participan: un armador, un estaleiro, un inversor en
forma xurídica de Agrupación de Interese Económico (AIE) e un banco que
presta os servizos de leasing. O asunto transcorre así: o estaleiro vende o buque ao banco, que á súa vez formaliza un contrato de leasing a
un prazo moi curto, normalmente 3 anos, cos inversores organizados
nunha AIE. Esta AIE alúgalle o barco ao armador, a quen llo acabarán
transmitindo ao finalizar a operación. Os reducidos prazos da operación
xeran na AIE unhas fortes bases impoñibles negativas que lle reportan
unhas desgravacións fiscais que permiten rebaixar o prezo do buque case
nun 30 % ao armador e reducir a factura fiscal das firmas inversoras
nunha porcentaxe similar.
Que consecuencias ten? Todos
gañan: o estaleiro vende o barco a prezo de mercado, o armador aforra un
30 %, as empresas inversoras reducen a súa factura fiscal e o banco
cobra unha comisión polos servizos prestados. Pero quen paga?
Naturalmente, a facenda pública. Podemos pensar que se trata dun engano
para que os máis ricos non paguen impostos, pero é máis complexo. A
aplicación deste sistema financeiro permite que compañías con altos
beneficios invistan grandes sumas directamente no tecido produtivo,
activando un sector que sen esa participación non existiría. Por outra
banda, a facenda pública non perde. Cada operación supón xerar
actividade económica e emprego do que se derivan retornos fiscais e
cotizacións sociais que compensan as achegas iniciais.
Que é o que habería que
devolver? Son as desgravacións recibidas polos inversores en cada unha
das operacións realizadas dende o ano 2005 as que agora Almunia di que
hai que devolver, en total preto de 3.000 millóns. Non está nada claro
quen debería facer tal cousa, polo que ao final pode ser o Estado quen
asuma a sanción. Se devolvésemos as axudas presuntamente ilegais,
engordaríamos o déficit público, atrás viría a Comisión Europea e o FMI
esixindo máis control do déficit, ou sexa, máis recortes, que terían
consecuencias negativas no crecemento, na recadación fiscal e novamente
no control do déficit, para seguir non sei ata cando leados nesta rolda
do infortunio da que xa non sei se queren que saiamos nunca.
Por que debemos devolver dende o 2005? «Porque coincide coa apertura dunha investigación a Francia polo seu tax lease».
Toma! Como a Xan lle doe a cabeza ímoslle dar unha aspirina a Pericán!
Non sería lóxico que a nosa sanción coincidira coa apertura formal da
investigación a España derivada da denuncia de Holanda, ou sexa 2011?
Por que existen mecanismos
de apoio? En España, dende as reconversións dos anos 80, todos os
Gobernos evitaron colocar ao sector industrial como estratéxico.
Mentres os países máis industrializados de Europa miman as súas firmas e
organizan os recursos en beneficio do desenvolvemento, nós levamos
décadas sen unha política industrial estratéxica clara. Europa ten que
comprender que o sector non pode asumir máis sacrificios, e ten que
escoitar a voz unánime dos galegos e demais comunidades autónomas
afectadas nunha reivindicación xusta. Paralelamente a nós, aos nosos
gobernantes correspóndelles deseñar unha política que transcenda a
duración dunha lexislatura, co obxecto de deseñar un modelo de
desenvolvemento sostible tanto medioambiental como económica e
socialmente.
No hay comentarios:
Publicar un comentario